Zasada działania pogłębiania bieżnika
Pogłębianie bieżnika opon polega na usunięciu warstwy gumy znajdującej się pod oryginalną rzeźbą bieżnika, w celu przywrócenia odpowiedniej głębokości rowków, utraconych w wyniku użytkowania opony. Aby usuwanie warstwy gumy było możliwe producenci opon już w fazie koncepcyjnej przewidują odpowiednią warstwę gumy (schemat poniżej) umożliwiającą wykonanie wysokiej jakości pogłębienia, które nie obniża trwałości i wytrzymałości opony.
Standardy pogłębiania bieżnika
Standardy pogłębiania bieżnika opony normowane są przez organizacje ETRTO (Europejska Organizacja Techniczna ds. Opon i Obręczy) i AFNOR (Francuskie Stowarzyszenie Normalizacyjne).
Przedstawione w artykule informacje i zalecenia napisane zostały na podstawie stworzonych przez powyższe organizację norm. Zaprezentowane przykłady i testy przygotowane zostały przy wykorzystaniu opon marki Michelin zbudowanych w technologii Remix.
Dlaczego warto pogłębiać bieżnik opony?
- Pogłębianie bieżnika opon pozwala znacznie zwiększyć jej przyczepność ogumienia, przy zachowaniu wszystkich zasad bezpieczeństwa.
- Przyczepność poprzeczna i trakcja opony pogłębionej na mokrej nawierzchni jest o około 10% większa, niż w przypadku zużytych opon tego samego typu.
- Przywracając głębokość rowków bieżnika przedłuża się żywotność opony.
- Pogłębianie bieżnika pozwala zmniejszyć zużycie paliwa przez pojazd nawet do 2 litrów na 100 kilometrów.
- Pogłębianie rzeźby bieżnika chroni środowisko:
- obniża zużycie paliwa,
- zmniejsza ilość zużytych opon,
- obniża emisję dwutlenku węgla (CO2) i zmniejsza negatywne oddziaływanie opon na środowisko.
- Pogłębianie bieżnika opony nie ma negatywnego wpływu na akceptację karkasu do jej bieżnikowania.
Na przedstawionych poniżej wykresach porównano korzyści z pogłębiania bieżnika dla opon nowych i bieżnikowanych. W każdym z przedstawionych przypadków pogłębianie bieżnika opony pozwala zmniejszyć wpływ ogumienia na zużycie paliwa oraz zwiększa maksymalny przebieg opony.
Opony bez pogłębiania bieżnika
Na wykresie pierwszym opony nie zostały poddane zabiegom pogłębiania bieżnika i nie osiągnęły swojego maksymalnego możliwego przebiegu. W całym okresie pracy opony generowały standardowy poziom zużycia paliwa.
Na rysunku czerwonym kolorem oznaczono utracony maksymalny przebieg opon.
Opony z pogłębionym bieżnikiem
Na wykresie drugim opony poddane bieżnikowaniu i zabiegom pogłębiania bieżnika wykorzystały swój pełen potencjał osiągając maksymalny możliwy przebieg. Dodatkowo opony w okresie po pogłębieniu bieżnika (około 25% swojego przebiegu) generowały obniżony poziom zużycia paliwa.
Największy zysk z pogłębiania bieżnika opon następuje w okresie oznaczonym symbolem „A”, gdzie wydłużony jest maksymalny przebieg opony aż o 25% i zmniejszony jest współczynnik poziomu zużycia paliwa przez oponę.
Pogłębianie bieżnika opon w praktyce
Pogłębianie bieżnika opon powinno być wykonywane w momencie, kiedy pozostało jeszcze od 2 do 4 milimetrów oryginalnej głębokości rzeźby bieżnika. Dzięki wymienionej zasadzie odpowiednio wykwalifikowani specjaliści są w stanie łatwo odtworzyć rzeźbę bieżnika oraz ustawić głębokość pogłębienia tak, aby grubość gumy pomiędzy dnem rowka bieżnika, a opasaniem wynosiła co najmniej 2 milimetry.
Najtrudniejszym elementem podczas pogłębiania bieżnika jest odpowiedni dobór rodzaju ostrzy do wykonywanej pracy. Zbyt głębokie nacięcie rowków bieżnika może spowodować uszkodzenia prowadzące do przedwczesnego zniszczenia opony lub do odsłonięcia warstwy opasania pod bieżnikiem, co skutkuje utratą możliwości bieżnikowania opony. Aby ustrzec się przeciwko zniszczeniu opony zaleca się unikać niewyspecjalizowanych zakładów, które nie są odpowiednio przeszkolone do wykonywania tego rodzaju czynności.
Przepisy zabraniają użytkowania niewłaściwie pogłębionych opon.
Jako wyspecjalizowany serwis opon przeszliśmy liczne szkolenia i mamy doświadczenie w pogłębianiu opon.
Na naszą pracę udzielamy GWARANCJI.
Przeciwwskazania podczas pogłębiania bieżnika opon
Pogłębianie bieżnika opon nie jest wskazane, jeżeli bieżnik opony posiada co najmniej jedną z następujących uszkodzeń:
- liczne przebicia,
- przecięcia,
- otarcia,
- wyrwania gumy bieżnika.
W przypadku powyższych uszkodzeń występuje duże ryzyko utlenienia się warstw opasania, co może doprowadzić do znacznie przyspieszonego zużycia opony, a nawet gwałtownego ujścia powietrza. Opona przed przystąpieniem do zabiegów pogłębiania bieżnika musi zostać naprawiona i odpowiednio przygotowana. Nie każda opona przechodzi akceptację w procesie weryfikacji do zabiegu pogłębiania bieżnika.
Parametry pogłębiania bieżnika
Podstawowe parametry dotyczące pogłębiania bieżnika opon pobierane są z tabel udostępnionych przez producenta pogłębianej opony. Każde państwo dodatkowo posiada własne restrykcje dotyczące pogłębiania bieżnika opon oraz jego minimalnej głębokości. Niektóre państwa zabraniają użytkowania opon z pogłębianym bieżnikiem.
Sprawdzenie grubości pozostałego bieżnika należy wykonać w momencie dostrzeżenia znacznego spadku głębokości bieżnika opony. Poziom głębokości bieżnika opony powinno się mierzyć w miejscach jego największego zużycia. Tylko odpowiednie zmierzenie głębokości bieżnika opony pozwoli prawidłowo ocenić grubość warstwy gumy nad warstwami opasania.
Przekrój bieżnika opony
Schemat ostrza do pogłębiania bieżnika opon
Kontrola poziomu zużycia bieżnika
- Sprawdzanie poziomu zużycia bieżnika należy wykonywać w kilku miejscach na obwodzie opony, gdzie wyniszczenie bieżnika jest największe.
- Kontrola powinna przebiegać przy użyciu certyfikowanego głębokościomierza lub poprzez sprawdzanie wskaźnika zużycia bieżnika (TWI – Track Wear Indicators) znajdującego się na boku opony.
- Jeżeli bieżnik jest zużyty w stopniu większym niż dopuszczają przepisy w danym kraju lub charakterystyka techniczna opony/pojazdu, to należy bezzwłocznie zdemontować zniszczoną oponę i założyć nową.
- W przypadku wystąpienia mocno nierównomiernego zużycia bieżnika opony lub niestandardowego wyniszczenia na dwóch oponach na jednej osi, należy skontaktować się z wyszkolonym wulkanizatorem w celu ustalenia powodów niepoprawnego zużycia/uszkodzenia bieżnika.
Akty prawne dotyczące montażu opon pogłębianych w Polsce
Na dzień dzisiejszy polskie przepisy prawne zezwalają na montaż opon pogłębianych i nie określają warunków ich użytkowania dla dowolnego pojazdu z wyjątkiem autobusów o dopuszczalnej prędkości 100 km/h.