Oznaczenia opon - jak czytać symbole wypisane na oponie

Na każdej oponie znajduje się szereg symboli, które określają jej właściwości oraz prawidłowy zakres użytkowania. Większość oznaczeń opon jest uniwersalna i ich szczegółowy opis znajduje się na przykład w dokumencie potocznie nazywanym CoC „Certification of Conformity”. Istnieją jednak również symbole, które są zależne od konkretnego producenta opony, który na przykład wynalazł określoną technologię i jej oznaczenie wprowadził na swoich produktach. Należy również pamiętać, że ten sam symbol u różnych producentów może posiadać podobną wartość, ale nieść za sobą odmienne informacje.

Oznaczenia opon to nie to samo, co etykiety opon naklejane na nowych oponach, o których decydują odmienne instytucje standaryzujące.

Szerokość opony

Pierwszą pozycją na każdej oponie jest jej szerokość. Parametr ten wyrażony jest w milimetrach i liczony od jednego do drugiego boku opony. Na rysunku szerokość opony oznaczona została pozycją numer 1.

Profil opony

Drugą pozycją umieszczaną najczęściej po ukośniku obok szerokości opony jest jej profil. Profil opony to wyrażony procentowo stosunek jej wysokości (licząc od obręczy w kierunku obwodu opony) do jej szerokości. Przykładowo jeśli profil ma wartość 45 oznacza to, że wysokość opony stanowi 45% jej szerokości. Na rysunku profil opony oznaczony został numerem 2.

Konstrukcja opony

Mamy 3 najpopularniejsze konstrukcje opony:

• R lub Radial – opona radialna,
• D lub Diagonal – opona diagonalna,
• B – bias-ply (również diagonalna).

Powyższe parametry oznaczają rodzaj konstrukcji zastosowanej w osnowie opony, czyli kierunek ułożenia/rozprowadzenia wewnętrznych warstw kordu. Najpopularniejszymi na rynku oponami są opony radialne, które stosowane są w większości pojazdów osobowych, ciężarowych i wielkogabarytowych. Opony diagonalne zastępują dotychczas stosowane opony pełne. Opony diagonalne są twardsze i ze względu na większy opór szybciej się nagrzewają i zużywają. Opony diagonalne stosowane są głównie w maszynach przemysłowych. Na rysunku konstrukcja opony oznaczona została numerem 3.

Uwaga! Przepisy nie zezwalają na równoczesne użytkowanie opon radialnych i diagonalnych.

Średnica opony

W niektórych oponach za informacją o konstrukcji opony producenci dodają dane na temat jej średnicy. Średnica wyrażona jest w calach (1 cal = 2,54 cm). Na rysunku średnica opony oznaczona została numerem 4.

LI – Indeks nośności opony

Indeks nośności oznaczany symbolem LI (ang. Load Index) określa maksymalne obciążenie pod jakim opona może pracować. Nie jest to wartość dokładna, ponieważ rzeczywiste maksymalne obciążenie opony zależy od jej ciśnienia i prędkości jazdy. Wartości podawane są dla opony z maksymalnym ciśnieniem. Indeks nośności nie jest umieszczany na każdej oponie. Na rysunku indeks nośności oznaczony został numerem 5.

Tabela indeksu nośności opon

SI – Indeks prędkości opony

Indeks prędkości (SI – ang. Speed Index) w większości przypadków oznaczany jest dużą literą z przedziału od A do Z. Każda litera oznacza maksymalną prędkość, z jaką może poruszać się pojazd przy maksymalnym obciążeniu. Im wyższy indeks prędkości tym opona ma wyższą przyczepność i lepszą skuteczność hamowania. Opony o wysokich indeksach prędkości szybciej się zużywają i gorzej sobie radzą podczas pracy w niskich temperaturach. Opony o wysokich indeksach najczęściej wybierane są dla samochodów sportowych oraz wyczynowych używanych tylko i wyłącznie w ciepłym klimacie. Na rysunku indeks prędkości oznaczony został numerem 6.

Tabela indeksu prędkości opon

SSR, CSR, EMT, ROF, RFT, ZP, FRT, DSST, RSC, SST – Opona typu Run Flat

Tymi symbolami oznaczane są opony typu RunOnFlat lub po prostu RunFlat. Tego rodzaju opony mają wzmocnioną konstrukcję ścianek, która umożliwia przejechanie nawet do 80 km (przy zachowaniu maksymalnej prędkości do 80 km/h) na przebitej oponie. RunOnFlat gwarantuje, że w przypadku nagłej utraty ciśnienia kierowca nie straci panowania nad pojazdem i będzie mógł dojechać na uszkodzonej oponie do najbliższego serwisu opon. Na rysunku symbol opony RunFlat oznaczony została numerem 7.

Ciekawostka: Wg producentów kierowca posiadający opony w technologi RunFlat nie musi posiadać koła zapasowego.

OE, MOE – Opona montowana fabrycznie

Symbol OE (ang. Original Equipment) oznacza, że opona została zaprojektowana specjalnie dla konkretnego typu pojazdu. Opony tego typu są montowane fabrycznie i dostarczane wraz z nowo zakupionym pojazdem. Wg producentów tego rodzaju opony są dużo lepiej dostosowane do pojazdu i jego zawieszenia niż standardowe opony o podobnych parametrach.

M+S – Opona zimowe

Symbol M+S (ang. Mud & snow) oznacza, że opona jest odpowiednia do zimowych warunków pogodowych z zaśnieżoną lub błotnistą nawierzchnią. Symbol ten można znaleźć głównie na oponach zimowych i całorocznych. Na rysunku symbol M+S oznaczony został numerem 9.

DOT – Opona spełniająca amerykańskie normy bezpieczeństwa

Symbol DOT (ang. Department of Transportation) oznacza, że opona jest zgodna z normami bezpieczeństwa pojazdów silnikowych amerykańskiego Departamentu Transportu. Za symbolem najczęściej jest zestaw kolejnych symboli, które informują o zakładzie produkcyjnym, rozmiarze opony, marce handlowej i wielkości opony. Na rysunku symbol DOT oznaczony został numerem 10.

Data produkcji opony

Data produkcji opony wypisywana jest w różnych miejscach i w różny sposób. Czasem są to cztery cyfry obok siebie, a czasem oddzielone pionową lub ukośną kreską. Pierwsze dwie cyfry oznaczają tydzień produkcji, a ostatnie dwie jej rok. Na przykład wartość 3122 będzie oznaczała, że oponę wyprodukowano w 31 tygodniu 2022 roku. Data produkcji opony często wypisywana jest obok symbolu DOT. Na rysunku tydzień produkcji opony został oznaczony numerem 11, a rok numerem 12.

Uwaga! Opony nieużywane, ale starsze niż 10 lat wg producentów nie nadają się już do użytkowania.

Uwaga! Opony starsze niż 6 lat powinny być cyklicznie kontrolowane przez serwisy wulkanizacyjne. Gdyż jest to okres, po którym producenci zalecają już zmianę opon.

Kierunek obrotu opony

W oponach kierunkowych można znaleźć strzałkę, która pokazuje, w którą stronę opona powinna się toczyć, aby była prawidłowo użytkowana. Opony kierunkowe należy montować tylko i wyłącznie w kierunku, w którym pokazuje narysowany symbol strzałki. Opona nieprawidłowo założona może nieprawidłowo odprowadzać wodę i znacząco zmniejsza bezpieczeństwo jazdy.

Kierunek toczenia opony czasami oznaczany jest również słowami „Rotation” lub „Direction”. W niektórych modelach występuje napis „Outside” oznaczający zewnętrzną stronę opony i/lub napis „Inside” oznaczający wewnętrzną stronę opony.

TL – opona bezdętkowa

Symbol TL (ang. Tubeless) oznacza oponę bezdętkową. Większość obecnych na rynku opon jest bezdętkowa.

TT – opona dętkowa

Oznaczenie TT określa oponę dętkową.

TWI – Wskaźnik zużycia opony

Symbol TWI (ang. Tread-Wear-Indicator) określa wskaźnik zużycia bieżnika opony. Na oponie jest wiele symboli TWI, aby móc porównać nierównomierne zużycie bieżnika w kilku miejscach.

Uwaga! Wg przepisów grubość bieżnika musi wynosić co najmniej 1,6 mm.

RF, RFD, Reinf, Reinforced, XL, EXL, Extra Load – Opona wzmocniona

Symbole określają, że opona została dodatkowo wzmocniona (np. poprzez zastosowanie mocniejszych materiałów lub większej liczby warstwy osnowy), co pozwala na zastosowanie wyższego ciśnienia w oponie niż standardowa opona tego typu. Wyższe ciśnienie pozwala zwiększyć maksymalną nośność opony. Opony wzmocnione są dodatkowo trwalsze od standardowych opon, posiadają dłuższe maksymalne przebiegi i mają lepszą przyczepność. Niestety opony XL są również głośniejsze (o około 1dB od standardowych opon) i cechują się wyższym zużyciem paliwa przez pojazd.

BasePen – Opona z uziemieniem

Opony oznaczone tym napisem posiadają technologię elektrostatycznego uziemienia opony. Najczęściej wiąże się to z umieszczeniem w oponie, w środku bieżnika krzemionkowej mieszanki, która ma za zadanie odprowadzić ładunki elektryczne.

FP, RFP, MFS, FR – Opona z osłoną na felgę

Symbole FR (ang. Fringe Protector) i RFP (ang. Rim Fringe Protector) oznaczają opony posiadające specjalną osłonę na felgę przed uszkodzeniami mechanicznymi, które mogą powstawać na przykład przy podjeżdżaniu pod krawężnik. Symbol najczęściej stosowany na oponach o niskim profilu.

JLB – Opona ze specjalnym nylonowym opasaniem

Symbol JLB (ang. Jointless Band) oznacza specjalny sposób budowy opony z nylonowym opasaniem.

MAX – Maksymalne ciśnienie w oponie

Symbol MAX określa maksymalne dopuszczalne ciśnienie na jakim opona może pracować.

G1 – Opona z czujnikiem ciśnienia

Opony oznaczone symbolem G1 posiadają specjalny czujnik ciśnienia w oponie.

LT – Opona przeznaczona dla lekkich ciężarówek

Symbol głównie stosowany w Ameryce. Określa przeznaczenie opony tylko dla konkretnego typu pojazdów – lekkich ciężarówek.

PAX – Opona pozwalająca na jazdę po uszkodzeniu

Oznaczenie PAX oznacza, że opona nawet po uszkodzeniu może przejechać jeszcze kilkadziesiąt kilometrów. Opony z tą technologią są głównie montowane w pojazdach pancernych na przykład przewożących pieniądze lub ważne osobistości.